Antimycotica zijn geneesmiddelen die specifiek ontwikkeld zijn om schimmelinfecties te behandelen en te voorkomen. Deze medicijnen werken door de celwand van schimmels aan te tasten of hun groei te remmen, waardoor de infectie wordt bestreden. Schimmelinfecties kunnen verschillende delen van het lichaam aantasten en komen veel voor in Nederland, vooral tijdens de vochtige maanden.
Er bestaan verschillende soorten schimmelinfecties die met antimycotica behandeld kunnen worden, waaronder huidschimmel, nagelschimmel, vaginale schimmelinfecties en mondspruw. Ook ernstigere systemische schimmelinfecties bij mensen met een verzwakt immuunsysteem vallen hieronder. De werkzame stoffen in antimycotica verstoren essentiële processen in de schimmelcel, zoals de productie van ergosterol, een belangrijke component van de schimmelcelwand.
Bij de behandeling wordt onderscheid gemaakt tussen systemische en lokale antimycotica. Lokale behandeling met crèmes, zalven of sprays wordt toegepast bij oppervlakkige infecties van huid, nagels of slijmvliezen. Systemische antimycotica in tabletvorm zijn nodig bij diepere of uitgebreide infecties die niet reageren op lokale behandeling.
Topicale antimycotica zijn crèmes, zalven en sprays die direct op de aangetaste huid worden aangebracht. Deze lokale behandeling is zeer effectief voor oppervlakkige huidschimmelinfecties en vormt vaak de eerste keuze bij de behandeling. De werkzame stoffen dringen door in de huid en bestrijden de schimmel ter plaatse, met minimale bijwerkingen.
Voetschimmel, ook wel athlete's foot genoemd, is een van de meest voorkomende huidschimmelinfecties in Nederland. Deze infectie ontstaat vooral tussen de tenen en kan zich uitbreiden naar de voetzool. Candida-infecties van de huid komen vooral voor in warme, vochtige plooien zoals onder de borsten, in de liezen of bij overgewicht in huidplooien.
De behandelduur varieert meestal van 2-4 weken, afhankelijk van de locatie en ernst van de infectie. Het is belangrijk om de behandeling enkele dagen door te zetten nadat de symptomen zijn verdwenen om herinfectie te voorkomen.
Vaginale schimmelinfecties behoren tot de meest voorkomende vrouwenaandoeningen en kunnen effectief worden behandeld met lokale antimycotica. Deze infecties worden meestal veroorzaakt door de Candida-schimmel en gaan gepaard met jeuk, branderig gevoel en afscheiding.
Vaginale antimycotica zijn verkrijgbaar in verschillende vormen, waaronder zetpillen en vaginale crèmes. Deze lokale behandeling zorgt voor een directe werking ter plaatse van de infectie. Afhankelijk van de ernst van de klachten kunt u kiezen tussen eenmalige behandelingen of meerdaagse kuren.
Voor vrouwen die regelmatig last hebben van terugkerende vaginale schimmelinfecties is het belangrijk om preventieve maatregelen te treffen. Draag ademende onderkleding, vermijd parfumproducten in het intieme gebied en zorg voor een goede intieme hygiëne zonder overdreven wassen.
Orale antimycotica worden voorgeschreven voor de systemische behandeling van ernstige of hardnekkige schimmelinfecties die niet reageren op lokale behandeling. Deze tabletten en capsules werken vanuit het lichaam en zijn bijzonder effectief bij uitgebreide infecties.
Orale antimycotica zijn vooral geschikt voor de behandeling van nagelschimmel, uitgebreide huidschimmelinfecties en terugkerende vaginale infecties. Bij nagelschimmel is een langdurige behandeling vaak noodzakelijk vanwege de trage groei van nagels.
Orale antimycotica kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals misselijkheid, hoofdpijn en leverreacties. Regelmatige controle door uw arts is belangrijk, vooral bij langdurige behandeling. Informeer uw arts over andere medicijnen die u gebruikt vanwege mogelijke interacties. Deze geneesmiddelen zijn alleen verkrijgbaar op recept.
Verschillende lichaamsdelen vereisen specifieke antimycotische behandelingen die zijn aangepast aan de gevoeligheid en anatomie van het betreffende gebied. Voor mondspruw, ook wel orale candidiasis genoemd, zijn er speciale mondgels en spoelsingen verkrijgbaar die veilig zijn voor oraal gebruik en effectief tegen Candida-infecties in de mondholte.
Voor oor- en neusinfecties worden vaak druppels of zalf gebruikt die diep kunnen doordringen zonder irritatie te veroorzaken. Oogdruppels tegen schimmelinfecties zijn speciaal geformuleerd om veilig te zijn voor het delicate oogweefsel. Hoofdhuidschimmel vereist shampoos met antischimmelwerkzame stoffen die het haar en de hoofdhuid reinigen terwijl ze de infectie bestrijden.
Populaire producten in Nederlandse apotheken zijn onder andere:
Het correct toepassen van antimycotica is cruciaal voor effectieve behandeling. Volg altijd de gebruiksaanwijzing en behandel het gehele geïnfecteerde gebied, inclusief een rand van gezonde huid. Behandel minimaal 1-2 weken door na het verdwijnen van de symptomen om herinfectie te voorkomen.
Antimycotica kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals huidirritatie, roodheid, jeuk of brandend gevoel. Bij ernstige allergische reacties zoals zwelling, uitslag of ademhalingsproblemen, stop onmiddellijk met gebruik en raadpleeg een arts. Sommige antimycotica kunnen interacties hebben met bloedverdunners of andere medicijnen.
Raadpleeg een huisarts wanneer symptomen na 2-4 weken behandeling niet verbeteren, bij terugkerende infecties, of bij diabetes. Preventietips omvatten:
