Haaruitval is een natuurlijk proces waarbij haren dagelijks uitvallen als onderdeel van de normale haarcyclus. Gemiddeld verliezen we 50-100 haren per dag, wat normaal is. De haarcyclus bestaat uit drie fasen: de groeifase (anagen), de overgangsfase (catagen) en de rustfase (telogen). Problemen ontstaan wanneer er meer haren uitvallen dan er nieuwe bijgroeien, of wanneer de groei stagneert.
Dit is de meest voorkomende vorm van haaruitval, ook bekend als mannelijke of vrouwelijke kaalheid. Bij mannen begint dit vaak met terugwijkende haarlijnen en kruin kaalheid, terwijl vrouwen meestal diffuse verdunning bovenop het hoofd ervaren. Deze vorm wordt veroorzaakt door gevoeligheid voor het hormoon DHT (dihydrotestosteron).
Deze auto-immuunziekte veroorzaakt plotselinge, ronde kale plekken op de hoofdhuid. Het kan zich uitbreiden naar andere lichaamsdelen en in ernstige gevallen tot complete kaalheid leiden.
In Nederland ervaren ongeveer 8 op de 10 mannen en 4 op de 10 vrouwen enige vorm van haaruitval tijdens hun leven. Bij mannen begint dit vaak rond het 30ste levensjaar, terwijl vrouwen dit meestal merken na de menopauze.
Erfelijkheid speelt de grootste rol bij haaruitval. Androgenetische alopecia wordt overgeërfd van beide ouders, waarbij specifieke genen de gevoeligheid voor DHT bepalen. Deze hormoon zorgt ervoor dat haarzakjes kleiner worden en uiteindelijk stoppen met het produceren van haar.
Hormonale schommelingen hebben grote invloed op haargroei. DHT is de hoofdschuldige bij androgenetische alopecia. Vrouwen ervaren vaak haaruitval tijdens de menopauze door dalende oestrogeenniveaus, na de bevalling door hormoonschommelingen, of bij PCOS door verhoogde androgeenniveaus.
Verschillende ziektebeelden kunnen haaruitval veroorzaken, waaronder schildklieraandoeningen, auto-immuunziekten, schimmelfecties van de hoofdhuid, en chronische ontstekingsziekten. Ook medische behandelingen zoals bestraling en bepaalde medicatie kunnen tijdelijke of permanente haaruitval veroorzaken.
Minoxidil is een van de meest effectieve medicijnen tegen haaruitval die vrij verkrijgbaar is in Nederlandse apotheken. Dit geneesmiddel stimuleert de bloedcirculatie in de hoofdhuid en verlengt de groeifase van het haar. Minoxidil is beschikbaar als oplossing of schuim in concentraties van 2% en 5%. Het werkzame bestanddeel wordt rechtstreeks op de hoofdhuid aangebracht, meestal tweemaal daags op droge huid.
De behandeling met minoxidil vereist geduld, aangezien eerste resultaten pas na 3-4 maanden zichtbaar worden. Het is belangrijk om de behandeling consequent vol te houden, omdat het stoppen van minoxidil leidt tot hernieuwde haaruitval. Nederlandse apotheken bieden zowel het originele Regaine als betaalbare generieke versies aan.
Finasteride is specifiek ontwikkeld voor mannen met androgenetische alopecia en is alleen verkrijgbaar op doktersrecept. Dit medicijn remt het enzym dat testosteron omzet naar DHT, de hoofdoorzaak van mannelijke kaalheid. Hoewel effectief, kan finasteride bijwerkingen hebben zoals verminderde libido en erectiestoornissen. Het is niet geschikt voor vrouwen, vooral niet tijdens zwangerschap of borstvoeding.
Nederlandse apotheken bieden diverse natuurlijke alternatieven aan:
Ketoconazol shampoos zoals Nizoral zijn oorspronkelijk ontwikkeld tegen schimmelinfecties, maar blijken ook effectief tegen haaruitval. Het werkzame bestanddeel heeft anti-androgene eigenschappen en kan DHT-productie in de hoofdhuid verminderen. Deze shampoos wordt aanbevolen 2-3 keer per week, waarbij het product enkele minuten moet inwerken voordat het uitgespoeld wordt.
Moderne haargroeishampoos bevat vaak cafeïne, dat de bloedcirculatie stimuleert en haarfollikels activeert. Nederlandse apotheken bieden ook geavanceerde formules aan met:
Bij het gebruik van topische behandelingen is consistentie cruciaal. Resultaten zijn meestal zichtbaar na 3-6 maanden regelmatig gebruik. Het is belangrijk realistische verwachtingen te hebben en eventueel professioneel advies in te winnen bij uw apotheker.
Een uitgebalanceerd dieet speelt een cruciale rol bij het behouden van gezond haar. Zorg voor voldoende inname van eiwitten, ijzer, zink, biotine en vitamines A, C, D en E. Voedingsmiddelen zoals vis, eieren, noten, groene bladgroenten en fruit ondersteunen de haargroei natuurlijk.
Chronische stress kan haaruitval verergeren. Probeer stressreducerende activiteiten zoals yoga, meditatie of regelmatige lichaamsbeweging in uw routine op te nemen. Voor de dagelijkse haarverzorging geldt: gebruik milde shampoos, vermijd te heet water en agressief borstelen van nat haar.
Raadpleeg een arts wanneer u plotselinge of excessieve haaruitval ervaart, kale plekken ontwikkelt, of wanneer haaruitval gepaard gaat met andere symptomen zoals hoofdhuidirritatie.
Zoek professionele hulp wanneer u meer dan 100 haren per dag verliest, kale plekken opmerkt, of wanneer uw haaruitval plotseling begint of verergert. Ook bij tekenen van ontsteking, jeuk of pijn op de hoofdhuid is medisch advies belangrijk.
Begin meestal bij uw huisarts voor een eerste beoordeling. Deze kan u doorverwijzen naar een dermatoloog voor gespecialiseerde diagnostiek en behandeling. Dermatologen hebben toegang tot geavanceerde behandelingen en kunnen specifieke aandoeningen zoals alopecia areata beter diagnosticeren.
De meeste cosmetische haaruitvalbehandelingen vallen niet onder de basisverzekering. Alleen medisch noodzakelijke behandelingen kunnen vergoed worden. Resultaten zijn meestal zichtbaar na 3-6 maanden, met optimale effecten na 12-18 maanden behandeling.
